Na takie informacje czekaliśmy! W 2023 roku zanotowano wzrost czytelnictwa w Polsce, gdyż aż 43% Polaków sięgnęło po co najmniej jedną książkę. Czytelnictwo w Polsce ma się więc coraz lepiej, a to wiadomość, obok której nie można przejść obojętnie.
Czytelnictwo w Polsce – poznaliśmy wyniki badań Biblioteki Narodowej
Biblioteka Narodowa prowadzi systematyczne badania czytelnictwa książek już od przeszło trzech dekad. W ostatnich dniach jak co roku otrzymaliśmy raport o stanie czytelnictwa w Polsce. To wyjątkowe i obszerne badania, które pokazują, ile i co czytają Polacy. W roku 2023 aż 43% osób przeczytało przynajmniej jedną książkę w ciągu poprzednich dwunastu miesięcy. To o 9% więcej niż w poprzednich dwóch latach. Dodatkowo to najwyższy od 10 lat odsetek osób czytających. Wzrost jest szczególnie widoczny, gdy porówna się wyniki z pomiarów Biblioteki Narodowej z lat 2021 i 2022. Wówczas nie było powodów do optymizmu.
Dlatego tak bardzo cieszy, że czytelnictwo w Polsce 2023 wygląda zdecydowanie lepiej. Taki rezultat może być spowodowany intensywniejszą promocją czytelnictwa w ciągu roku oraz rosnącą świadomością na temat korzyści płynących z regularnego czytania.
Warto podkreślić zmianę, jaka zaszła w bibliotekach między rokiem 2020 a 2023 i która również przyczyniła się do takiego wyniku. Okazało się, że wpisany w Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa wymóg otwarcia bibliotek publicznych w co najmniej połowę sobót w ciągu roku poszerzył dostępność bibliotek, dzięki czemu podwoił się odsetek odwiedzających je aktywnych zawodowo mężczyzn w wieku 25–39 lat.
Jak wyglądało czytelnictwo w Polsce 2023?
Książki w formie papierowej wciąż cieszą się wyższą popularnością niż książki w formatach cyfrowych. W 2023 roku tylko 7% czytelników zadeklarowało, że przeczytało co najmniej jeden tytuł na ekranie urządzenia elektronicznego. Jednakże ta zbiorowość z roku na rok powoli się powiększa, a popularność takich urządzeń jak czytniki Kindle zapowiadają kolejne wzrosty w kolejnych latach. Wolniejsze tempo zmian jest również odzwierciedlone w preferencjach dotyczących formy książek – badania z 2022 roku wykazały, że Polacy woleli znacznie bardziej książki drukowane niż te w formacie cyfrowym.
Tegoroczny raport Biblioteki Narodowej jest istotny z wielu powodów. Po raz pierwszy uwzględniono w nim internetowe ogniwa społecznego obiegu książki. Są to: multimedialne podcasty, vlogi, krótkie filmy, wpisy influencerów rekomendujących książki i czytanie na platformach takich jak TikTok, gdzie obecna jest społeczność BookTok, na BookTube na YouTube, czy też na Instagramie. Badanie odnotowało grupę 7% czytelników korzystających z tego źródła informacji o książkach.
Warto również zaznaczyć, że osób, które w 2023 roku wyraziły przekonanie, że pieniędzy starcza im na wszystkie bieżące potrzeby bez konieczności podejmowania specjalnych wyrzeczeń, było wyraźnie więcej niż w roku 2022. Na tak dobry wynik wpłynęły również społeczne nastroje, które wzrosły po trudnym okresie związanym z pandemią.
Jakich autorów czytaliśmy najchętniej w 2023?
Na półkach czytelników dominuje przede wszystkim literatura gatunkowa, zwłaszcza kryminalno-sensacyjna oraz obyczajowo-romansowa. Według badań największym zainteresowaniem cieszą się tytuły z gatunku kryminałów. W szczególności, autorzy tacy jak Remigiusz Mróz, Katarzyna Bonda i Harlan Coben utrzymują swoją pozycję na szczycie popularności. Warto zaznaczyć, że Remigiusz Mróz już piąty raz z rzędu zdobył tytuł najbardziej poczytnego autora wśród polskich czytelników. Tuż za Mrozem – jako najpopularniejsi autorzy wśród polskich czytelników – znaleźli się Stephen King i Henryk Sienkiewicz.
Polski rynek książki z roku na rok doświadcza coraz większej popularności literatury young adult, skierowanej do młodzieżowej publiczności i młodych dorosłych czytelniczek. Ten trend nie tylko odzwierciedla zainteresowanie tym gatunkiem, jak i także niebagatelny wpływ influencerski w mediach społecznościowych na to, co czytają najmłodsi.
Czytelnictwo w Polsce 2023 – wnioski
Biblioteka Narodowa, słusznie zresztą, przestrzega przed nadmiernym optymizmem. Cytujemy:
„To, że więcej Polaków je czyta książki, nie oznacza, że rośnie również intensywność praktyk lekturowych. Odsetek osób, które czytały siedem lub więcej książek w ciągu roku, wynosi 8%, a więc nie mamy tu do czynienia z różnicami statystycznie istotnymi w stosunku do ubiegłych lat”
Raport „Stan czytelnictwa książek w Polsce w 2023 roku”, Biblioteka Narodowa
Z tego punktu widzenia należy ostrożnie myśleć o prognozach dotyczących społecznego zasięgu książki w najbliższej przyszłości – na razie jest zbyt wcześnie, żeby mówić o początku nowego trendu w tej dziedzinie. Lecz niewątpliwie jest to dobry punkt wyjścia i optymistyczny prognostyk, że czytelnictwo w Polsce nie będzie stać na niskim, wręcz rozpaczliwym poziomie.
Pełny raport „Stan czytelnictwa książek w Polsce w 2023 roku” Biblioteki Narodowej znajdziecie tutaj: https://www.bn.org.pl/download/document/1712262172.pdf
Jeśli chcesz nas wesprzeć, postaw nam KAWĘ! Zastrzyk energii gwarantowany!
Więcej ciekawostek o literaturze znajdziesz na naszym Facebooku, X-ie (dawniej Twitterze) i Instagramie!
Redaktor prowadzący bloga Przeczytane.
Książkoholik. Miłośnik literatury pięknej, brytyjskiej muzyki i francuskiej piłki.
Kontakt: pawell@przeczytane.net
